عیب یابی در پمپ ها:
در شرایط ایده ال پمپ هایی را مورد استفاده قرار می دهیم که همیشه در بهترین وضعیت خود کار می کنند.اما در دنیای واقعی به ندرت پیش می آید بتوانیم از یک تولید کننده پمپی دریافت نماییم که بازدهی آن به الزامات مورد نظر ما نزدیک باشد.و یا پیدا کردن راهی که بتواند عملکرد پمپ را درنقطه بیشترین بازدهی و یا نزدیک به ان نقطه حفظ نماید محال به نظر می رسد.البته مهندسین کاربردی راههایی برای بهینه سازی انتخاب پمپها دارند.یک راه این است که پمپ مطلوب را مشخص نموده و مشخصه های آن را به قدری دقیق ذکر نماییم که پمپهای دیگر را شامل نشود.در صنعتی که رقابت بر سر بهترین پیشنهادات وجود دارد این کار مورد قبول واقع نمی شود.روش دیگر بیان نمودن مشخصات پمپ بصورت پارامترهای اساسی می باشد.این پارامترها عبارتند از: جریان هد – افت فشار- ، حداکثر توان ترمز، حداقل بازدهی پمپاژ،حداقل ضریب توان موتور و حداکثر سرعت موتور.
عملكرد پمپهاي سانتريفوژ در حالتی که شدت کار بر روی آنها زیاد باشد مي تواند موجب اختلالاتی در تلمبه شود. جريان توربولنت مي تواند موجب ایجاد لرزش هايی باعث و خارج شدن پمپ از مدار شود که به آن اصطلاحا می گوینداوت شده. يكي از دلايل اوليه لرزشهاي پمپ كاويتاسيون می باشد. در اين حالت در اثر كاهش فشار مايع و تبخير صورت گرفته در سمت مكش پروانه توده هاي حباب توليد و به خروجي پروانه برخورد کرده. حبابها همراه با صدا – مشابه صداي ضربه به بادكنك- و ايجاد لرزش مي شود.
توليد حباب در پروانه وقتي رخ مي دهد كه Npsh موجود مكش پمپ كمتر از Npsh اين امر مي تواند به علت وجود مانع در مسير مكش، وجود زانوئي در فاصله نزديك ورودي پمپ و يا شرايط غير عادي مي باشد. عواملي مانند افزايش دما و يا كاهش فشار در سمت مكش نيز مي تواند شرايط فوق را ايجاد كند. البته انتخاب پمپ براي سيستمهايي كه در دبي هاي متفاوت و سرعت متغير كار مي كنند بايستي با دقت صورت گيرد تا از پديده كاويتاسيون جلوگيري گردد. با توجه به ملاحظه مراجع مختلف لرزش پمپ ها معلوم شده است يك عامل رايج اين لرزشها پديده كاويتاسيون است و مي تواند مخرب نيز باشد.
ازدیگر عواملی که می تواند باعث لرزش در پمپ ها شود می توان به هم محور نبودن تلمبه و محور اصلی آن بیان کرد زیرا در این صورت باعث ایجاد جفت نبودن با دیگر قطعات دانست به همین دلیل باعث ایجاد سرو صدا می شود.از دیگر عوامل می توان به خارج شدن شفت از مرکز خود دانست که این پدیده با چشم قابل دیدن و تشخیص نیست به همین دلیل آن را بر روی ماشین تراش که دارای اندازه گیر ساعتی می باشد نصب می کنند و اگر این کج شدگی به اندازه خیلی خیلی ناچیرز باشد به وسیله یک شخص ماهر قابل بازگشت به خط می باشد در غیر اینصورت از رده خارج می شود.یکی دیگر از اشکالات در پمپ ها می توان به خوردگی پروانه تلمبه و رینگ ها و بلبرنگ ها اشاره کرد که سائیده شدن و یا فاصله آزاد آنها زیاد شده است.
عیب یابی پمپ گریزازمرکز : یک پمپ می تواند تحت عواملی چون کارکرد زیاد و یا وارد نبودن کاربری که با آن کار می کند دچار مشکلاتی از قبیل لرزش در پمپ و داغ شدن پمپ و …. باشد که می خواهم در این مبحث به شرح و رفع عیوب در آن ها به صورت مختصر بپردازم.
اگر پمپ دارای لرزش باشد:
فیکس نبودن قطعات با همدیگر.
خم شدن محور.
سائیده شدن یاتاقان ها.
رسیدن به سرعت بحرانی.
نیاز به روغن کاری دارد.
فوندانسیون به اندازه کافی سخت نمی باشد.
آب دهی پمپ کم شده است:
پمپ نیاز به هواگیری دارد.
مسدود بودن لوله ها.
هوا وارد لوله ورودی شده است.
پمپ داغ می کند:
زیاد بودن سرعت پمپ.
ویسکوزیته سیال بیشتر از حد مورد نظر می باشد.
یک اشکال مکانیکی وجود دارد.
فشار خروجی کم شده است:
سرعت دوران پمپ کم می باشد.
یک چیزی بین پره های پمپ گیر کرده.
ایجاد کویتاسیون در داخل یک لوله.
خراب بودن کاسه نمد.
روتور در جهت عکس دوران می کند.
قطع شدن پمپاژ:
هوا وارد لوله ها شده است.
وجود نشد در یکی از لوله ها.
کم بودن ارتفاع.
اگر پمپ آب ندهد: ابتدا پمپ را خاموش کرده. و سپس کاتالوگ پمپ را که کارخانه تهیه کرده بخوانید و اعمال مقدماتی را انجام دهید. احتمال دارد که ارتفاع آب کش خیلی زیاد باشد پس با قرار دادن یک خلا سنج در مسیر ورودی می توانیم این شرایط را کمی کنترل کنیم. یا اینکه می توانیم پمپ را کمی پایین تر نصب کرد و قطر لوله ورودی را افزایش دهیم تا فشار سیال ورودی افزایش یابد و سرعت آن کم شود. یا اینکه ممکن است جهت دوران پمپ نادرست باشد.
آبدهی پمپ به اندازه کافی نمی باشد: ممکن است که هوا از طریق کاسه نمد ها و لوله ورودی وارد پمپ شده باشد. که در اینصورت باید پیچ مخصوص کاسه نمد را کمی روغن زده.احتمال دارد که سرعت خیلی کم باشد. ابتدا سرعت دور بر دقیقه محور موتور را بررسی کنید. البته امکان دارد که بار وارد بر موتور بیش از اندازه باشد که ناشی از کم بودن ولتاژ یا فشار بخار آب باشد.ارتفاع آبکشی زیاد باشد. با خلا سنج آن را بررسی کنید. البته بعضی از سیالات که پمپ آن ها را پمپاژ می کند ممکن است فرار باشند و تبخیر شده اند و حالا مقداری از محفظه را اشغال کرده اند. لوله کشی که برای پمپ انجام شده است به صورت مناسبی نبوده و حالا هوا به داخل پمپ نشد می کند. یا اینکه کاسه نمد فرسوده و خراب شده است.
پمپ سرو صدا دارد: آب ورودی به پمپ به اندازه کافی نبوده است. بای این کار پمپ را کمی پایین تر آورده یا اینکه لوله ورودی را کمی بزرگتر کرده. نشد هوا به داخل لوله ورودی می تواند یکی از این عوامل باشد. احتمال وجود حباب هوا به داخل لوله ورودی باشد. ممکن است بعضی از قسمت های پمپ سائیده شده است. فشار اضافی بر پمپ وارد می شود.
گردش پمپ به قدرت زیادی نیاز دارد: سرعت زیاد است. سیالی که وارد پمپ می شود دارای چگالی بیشتر است که در حد توان پمپ نمی باشد. خم بودن محور یا اینکه قطعه دوار دارای تاب می باشد. لوله کشی به درستی انجام نشده است. ممکن است کوپلینگ ها تنظیم نیستند.
پمپ سیال را پمپاژ نمی کند: پمپ هواگیری نشده – پمپ یا لوله مکش به طور کامل از سیال پر نشده است – مکش پمپ بیش از حد است -بین فشار مکش و فشار بخار سیال تفاوت اندکی وجود دارد -در خط مکش، هوا وجود دارد – آب بندهای لوله بسته شده است -سرعت خیلی زیاد است -هد کل سیستم بیشتر از هد طراحی پمپ است – جسمی خارجی در پره افتاده است – عدم تقارن .
اجزا پمپ: قطعات پمپ – قطعات مکانیکی پمپ
در پمپ های پیستونی – دیافراگمی و هیدرولیک قطعاتی جهت به حرکت در آوردن و عملکرد پمپ طراحی شده اند که اجزا آن عبارتتد از:الکتروموتور – کوپلینگ – چرخ دنده – مارپیچ – شاتون – لنگ تنظیم – دسته ولوم کورس پمپ – هد – پیستون و دیافراگم – سوپاپ ها – پایه – پکینگ ها – شیپوری – پوسته بدنه .
بدنه یا پوسته پمپ : محفظه ای است از جنس آلومینیوم – چدن – آهن – پلاستیک و استیل که اجزا پمپ، محور و سیستم مکانیزم را در بر می گیرد و مایع روان کننده مانند انواع روغن ها در آن جریان می یابد.
محور پمپ: بسته به نوع موتور مورد استفاده، محور پمپ می تواند بخشی از روتور موتور بوده، و یا مستقل و به محور موتور بسته شده باشد. محور می تواند دارای یاتاقان مستقل بوده، یا توسط یاتاقانهای موتور نگه داشته شود. ویا با کوپلینگ جفت شده باشد. روش مورد استفاده به طراحی پمپ بستگی خواهد داشت.
نقطه مکش: محل ورود سیال به پمپ است که معمولا در نزدیکی مرکز بدنه و روی هد پمپ قرار دارد.
کاسه نمد: موجب آببندی جریان سیال در داخل پمپ می شود. کاسه نمد می تواند شامل یک واحد آببندی از نوع بافته شده قابل تعویض و قابل تنظیم یا از نوع مکانیکی باشد.
نقطه رانش یا تخلیه یا دهش: نقطه ای است که پمپ سیال را به سیستم لوله کشی می راند. برای نمایش قطعات پمپ ازنوع ساده، پمپ های یک مرحله ای با یک دهانه مکش استفاده شده است. اما پمپ های گریز از مرکز نیز در طرحهای چند مرحله ای بامکش دو گانه ساخته می شوند. نوع پمپ مورد استفاده بر حسب مقدار سیال پمپ شونده و فشار لازم تعیین می گردد.